De emotie van Rotterdam

De haven als magneet voor bewoners op zoek naar werk heeft haar aantrekkingskracht allang verloren. Rotterdam moet net als alle steden stevig concurreren om de drie B’s: bewoners, bezoekers en bedrijven. Om dit goed te doen zal Rotterdam op zoek moeten naar haar emotie.

Slechte lijstjes

Rotterdam wil al jaren meer middenklasse en hoger opgeleide bewoners in de stad vasthouden. Deze mensen trekken namelijk massaal uit de stad weg naar wat eveneens de drie B’s wordt genoemd: Barendrecht, Berkel & Rodenrijs en Bergschenhoek. Doordat de lager opgeleide bewoners achterblijven is Rotterdam recordhouder ‘aanvoering slechte lijstjes’ als het gaat om werkloosheid, uitkeringen, schooluitval, criminaliteit, etc.
Enigszins sneu was het dat Adriaan Visser, algemeen directeur van het Ontwikkelings Bedrijf Rotterdam, deze recordstatus vorige week tijdens een college relativeerde door te zeggen dat dat ligt aan de schaal waarop je het bekijkt: ‘als je alle randgemeenten meeneemt verdwijnen we in een klap van alle lijstjes’.. Niettemin probeert Rotterdam dit tij keihard te keren door het meer bouwen van dure woningen, door het upgraden van de openbare ruimte, door het vergroten van het aanbod aan culturele voorzieningen en het werken aan een dynamisch, speels en jong imago. Maar werkt het?

Grondprijzen

Tijdens het seminar ‘New Economies, the importance of Place’ op 13 oktober liet Coen Teulings zien dat de grootste stijging van de grondprijzen al jaren in de noordvleugel van de Randstad ligt. Dus niet in Rotterdam. Zijn pleidooi was daarom dan ook vooral in de noordvleugel extra woningbouw mogelijk te maken.. Dáár willen de mensen immers wonen.
Los van de vraag of het verstandig altijd dátgene te doen wat de meeste mensen willen is het duidelijk: waar Amsterdam rustig achterover leunt omdat de mensen er toch wel willen wonen, moet Rotterdam het hebben vooral hebben van de mensen die er werken.

‘I amsterdam’ versus ‘Rotterdam durft’

De payoff ‘I amsterdam’ illustreert dit goed. Het roept gevoel op. Het is internationaal. Het straalt liefde uit én identiteit. En het maakt direct duidelijk waarom mensen zich in Amsterdam willen vestigen: Amsterdam is een stad waar je je mee verbindt.
‘Rotterdam durft’ lijkt vooral iets te zeggen over het politieke klimaat in Rotterdam. Rotterdam durft.. te zeggen wat ze denkt, zoiets? De ‘Rotterdam durft’ campagne is een stille dood gestorven. Het roept weinig emotie op en is niet internationaal, terwijl Rotterdam dat wel wil zijn.

Dure feestjes

De Rotterdamse emotiestrategie lijkt te bestaan uit het bouwen van dure feestjes die een hoop publiek trekken. Rotterdam leeft van festival naar festival. Van zomercarnaval naar Red Bull air race. Van Tour de France naar WK 2018. Dat doet ze weliswaar heel goed. Het genereert een hoop energie en spin-off. De feestjes worden massaal bezocht maar de bezoekers gaan na afloop weer snel terug naar de drie B’s. Gaat het hier eigenlijk wel om emotie? Of gaat het vooral om de economische spin-off?

Stadsvisie 2030

De stadsvisie 2030 uit 2008 heeft als uitgangspunt en missie ‘het versterken van de concurrentiepositie van de stad door het bouwen aan een sterke economie en een ‘aantrekkelijke woonstad’. De economie is ook hier duidelijk de drijfveer. Het dichtst bij een emotie komt nog de ondertitel van ‘zinderende havenstad’. Maar die haven was nu juist datgene waar Rotterdam het niet meer zozeer van moet hebben. Dat zegt de stadsvisie zelf ook: ‘Rotterdam moet een strategie volgen gericht op de ontwikkeling van de kennis- en diensteneconomie’.

Inspiratie

Ondertussen sleutelt Rotterdam niet alleen aan haar software (festivals en bewoners) maar ook aan haar hardware. (Openbare ruimte, meer dure woningen in de stad, Voorzieningen, Centraal Station, kop van zuid) Met de inzet is niets mis. Velen werken heel hard aan Rotterdam. Maar het lijkt te ontbreken aan een samenhangende drijfveer. Een onderliggende emotie. Wat wil ze uitstralen naar de wereld? Het wordt hoog tijd dat duidelijk wordt wat Rotterdam inspireert (los van economische redenen) tot het nemen van haar beslissingen. Pas als dat duidelijk is vallen alle puzzelstukjes in elkaar en krijgen de inwoners van Rotterdam de stad die ze verdienen. En krijgt Rotterdam de inwoners die ze verdient!