Leefstijlen en astrologie

Nu het crisis is wringen steden en ontwikkelaars zich in steeds grotere bochten in de strijd om bewoners. Leefstijlen spelen hierbij een steeds grotere rol als onderbouwing van de keuze voor een bepaald woonmilieu. Het ei van Columbus in de strijd om de afzetmarkt? Of is het hokjesdenken wat leidt tot nieuwe monoculturen en is het daarmee juist een risico in een toch al steeds minder tolerante samenleving?

De rode wereld

Eerst maar eens gekeken in welk hokje ik zelf pas: volgens de mentality test van Motivaction ben ik een ‘kosmopoliet’ met als goede tweede een ‘postmoderne hedonist’. En ik bevind mij in de ‘rode wereld’, volgens SmartAgent: ik woon het liefst in een stad ‘vanwege de anonimiteit, zodat ik mijn eigen gang kan gaan en vanwege de vele mogelijkheden die een stad biedt, de continue levendigheid en activiteiten’.

Astrologie

Ik moet zeggen dat ik onder de indruk ben van de manier waarmee de leefstijlonderzoekers mij weten te omschrijven. En een beetje geschokt natuurlijk vanwege het feit dat ook ik gewoon in een hokje blijk te horen.. Maar ook valt hier direct de overeenkomst op met astrologie en waarzeggerij. Dat bevat ook vaak een waarheid voor degene die er naar op zoek is. De trend naar ‘leefstijlen’ of ‘burgerschapstijlen’ lijkt, net als astrologie, eenvoudig te verklaren vanuit een behoefte aan houvast en zekerheid in onzekere tijden en afzetmarkten. En om de beslissers te overtuigen: ‘kijk, hier woont al veel blauw. Laten we nog wat blauw toevoegen dan pikt de markt het waarschijnlijk wel op’.

Spanningen

Vele verschillende sociale en culturele achtergronden leiden tot vele verschillende normen en waarden, ook binnen dezelfde inkomensgroepen. Dat leidt soms tot spanningen en onvrede. De hamvraag is nu: moeten we om die reden mensen opdelen in leefstijlen en ze vervolgens ‘inplannen’ in een buurt om deze spanningen weg te nemen? Is dat niet een wanhopig streven naar een maakbare samenleving? Regelt de markt dit niet zelf? En wat is er mis met een beetje spanning in de buurt? In het zeldzaam ergste geval leidt dit tot een verhuizing. Waarna de sociale cohesie onder achterblijvers waarschijnlijk groter is dan ooit..

Buren

Eens even om me heen kijken door de SmartAgent kleurenbril: mijn huidige overburen zijn ‘blauw’, denk ik (laten jullie het weten als het niet klopt?). En mijn naaste buren ‘groen’, schat ik zo in. En in mijn vriendenkring kom ik eigenlijk alle kleuren van de regenboog tegen. Zou ik niet liever in een buurt of straat willen wonen met louter ‘rode’ mensen dan wel andere ‘kosmopolieten’?

Monocultuur

Hoe langer ik er over nadenk hoe meer ik tot de conclusie kom: eigenlijk niet! Juist het in mijn ogen ‘afwijkend’ gedrag van buurtgenoten maakt dat ik mij bewust ben van mijn eigen gedrag en het effect daarvan op anderen. En het biedt een dankbaar gespreksonderwerp. Ik ben vast ook regelmatig het gespreksonderwerp van mijn buren. Een monocultuur van hoofdzakelijk één leefstijl lijkt me niet alleen saai, het zou wel eens kunnen leiden tot een nieuwe vorm van segregatie op buurtniveau, een groeiend onbegrip tussen de leefstijlen onderling. En daarmee het verplaatsen van de spanningen van buurt- naar nationaal niveau. Of is dit typisch een gedachte voor iemand in de rode wereld?