Even geleden alweer zat ik in een overleg over de beweegvriendelijke (her)inrichting van woonwijken. Dit naar aanleiding van de studie ‘beweegvriendelijke wijken voor kinderen’ door TNO. Conclusie: beperk je niet tot de aanleg van een extra speelplaats maar denk op alle fronten na over het stimuleren van ontmoeting. Want ontmoeten doet bewegen!
GPS & GIS
TNO heeft kinderen in verschillende achterstandswijken meerdere jaren gevolgd. Door kinderen een bewegingsmeter om te hangen met GPS zijn de beweegpatronen van kinderen in kaart gebracht. Ook werden de kinderen gemeten, gewogen, etc. Het zal je niet verbazen dat teveel kinderen (31%) lijden aan overgewicht en dat ze over het algemeen te weinig bewegen. Maar er was ook een hoopvolle en kansrijke conclusie: waar kinderen elkaar ontmoeten wordt meer bewogen.
Zowel fysiek als emotioneel
Dat is enerzijds weinig verrassend: waar jonge kinderen (jonge dieren ook!) elkaar ontmoeten gaan ze immers spelen: tikkertje, verstoppertje, etc. Anderzijds is het een eye-opener: het stimuleren van ontmoetingen is een middel om mensen in beweging te krijgen! Bij oudere kinderen zal de nadruk meer liggen op emotionele beweging: hangen en ontmoeten. Maar ook dat gaat vaak samen met fysieke beweging: voetballen, skaten, etc. Zowel fysieke als emotionele beweging zouden we dus moeten stimuleren. Beiden zijn nuttig en lokken uit tot elkaar: ontmoeten doet bewegen maar ook: bewegen doet ontmoeten.
Jong geleerd, oud gedaan!
Pas als ouders het gevoel hebben dat ze hun jonge kinderen veilig en zelfstandig naar buiten kunnen laten gaan zullen ze dat ook doen. Dat vraagt om prettige, veilige en directe langzaam verkeersroutes naar scholen, pleinen, speelplekken, (sport)voorzieningen en andere mogelijke ontmoetingsplekken gericht op het gevoel van veiligheid onder de ouders. Hoe jonger kinderen zelfstandig naar buiten gaan, hoe groter de kans op voortzetting van dit patroon op oudere leeftijd: jong geleerd is immers oud gedaan! Ontmoetingsplekken hoeven daarbij niet speciaal te worden ingericht voor kinderen. Combineer ontmoetingsplekken voor ouderen eens met die voor kinderen en stop ze niet in hun eigen hokje. Dan is er meer kans op ontmoeting, beweging én sociale controle.
Vraaggestuurd
Omdat het gevoel van veiligheid bij de ouders doorslaggevend is begint een integrale aanpak met het betrekken van ouders, kinderen en andere belanghebbenden. Vraag scholen en ouders te inventariseren welke routes hun kinderen nemen naar school. Welke maatregelen geven ouders het veilige gevoel dat zij hun kinderen zelfstandig naar school laten lopen of fietsen? Waar liggen de mogelijke ontmoetingsplekken? Welke afspraken zijn er nodig tussen scholen, gemeente en omwonenden over de toegankelijkheid van schoolpleinen na schooltijd? Het samenbrengen van bewoners, gemeente, scholen en integraal denkende ontwerpers is de belangrijkste stap in de opwaartse spiraal van ontmoeten en bewegen!